ijo pi sin ala lili lon ma Elopa kepeken toki pona
ときぽな縛り違反の罰則として書く長文のその一です。山川の詳説世界史p.137–p.142をベースに書いています。著作権はあやしい。
tan tenpo sike 1000 tawa tenpo sike 1300 la ma Elopa li kama pona. tenpo ona la ma li lete ala. nasin sin en ilo sin li kama. kepeken ona la jan li ken pali e pan mute. nanpa jan li kama suli kin. taso jan li kama suli la pan mute li kama wile. tan ni la jan li suli e ma pan. kulupu pi nasin sewi li pali e ma pan sin. kulupu pi nasin sewi li utala kin.
nasin sin pi ma pan (three fields system)
jan li pali e kili sama mute lon ma la ma li kama ike. taso jan li pali e kili ante la ma li kama ike lili. jan li pali ala e kili la ma li kama pona. kepeken nasin sin la jan li kipisi e ma li pali e ma tu wan. lon ma wan la jan li pali e kili. lon ma wan la jan li pali e kili ante. lon ma ante la jan li pali ala e kasi. tenpo sike kama la jan li pali e kili ante lon ma pan wan. jan li pali e kili lon ma lape po tenpo pini kin. jan li kepeken e ma wan lon tenpo tu la ma ni li kama ma lape pi tenpo sike kama. kepeken nasin ni la ma li kama ala ike.
utala pi nasin sewi (Crusades)
jan Sesu (Seljuk Dynasty) li lawa e ma pi nasin sewi Jelusalen (Jerusalem) li ike e ma Pisantin (Byzantin Empire). jan lawa pi ma Pisantin li toki e ni: jan lawa pi nasin sewi o pana e wawa tawa ma Pisantin! jan Upanu nanpa tu (Urbanus II) li jan lawa pi nasin sewi. ona li toki tawa jan mute lon nasin sewi lon ma Kulemon (Clermont). ona mute li toki e ni: mi mute o kama jo e ma pi nasin sewi! tempo sike 1096 la jan lawa mute en jan utala mute li pali e kulupu utala. ona li utala li kama jo e ma Jelusalen. jan Elopa li kama jan lawa pi ma Jelusalen.
jan pi nasin sewi ante li kama wawa li weka e jan Elopa. tan ni la jan Elopa li pali e utala pi nasin sewi nanpa tu. taso ona li ken ala anpa e ma Jelusalen. jan Salasin (Saradin) pi ma Aju (Ayyub Dynasty) li weka e jan Elopa tan ma Jesulalen. tan ni la jan Elopa li pali e kulupu utala pi nasin sewi nanpa tu wan. jan lawa pi ma Tosi pi ma Kanse pi ma Inli li lon kulupu utala kin. taso ona li ken ala pona. ona li toki tawa jan Salasin li tawa tomo ona lon ma Elopa.
kulupu utala nanpa tu tu li utala ala tawa nasin sewi. jan Penesija (Venice) li kama e ni : jan lawa pi nasin sewi li pali e kulupu utala. kulupu utala li utala e jan Kontansinopoli (Constantinople). ma Kontansinopoli li ma tomo pi ma Pisansin li ma tomo pi esun mute kin. jan Kontansinopoli li jan pi nasin sewi sama. taso ona li moli la jan Penesija li ken kama jo e mani mute. tan ni la kulupu utala li utala e jan Kontansinopoli li pali e ma sin. nimi li ma Lasin (Latin Empire).
kulupu utala luka wan li lon. taso nanpa wan taso li pona. ma Tosi la jan li tawa kepeken soweli li utala e jan ike li awen e pona. jan lawa pi nasin sewi li pali e kulupu utala. taso ona li wawa ala. tan ni la jan li toki e ni: jan lawa pi nasin sewi li wawa ala. jan lawa ma li lawa e kulupu utala. tan ni la jan li toki e ni: jan lawa ma li wawa. kulupu utala li tawa mute. tan ni la jan mute li open e tawa. lon ma pi suno kama la nasin pona en ilo pona li mute. jan Elopa li tawa ma pi suno kama li sona e ona li kama pona.
ma tomo wawa
jan li ken pali e pan mute. jan li wile ala moku e ale. tan ni la jan li esun e pan. jan mute li kepeken mani. tan kulupu utala pi nasin sewi la jan li tawa weka. tan ni la esun weka li open. lon telo suli Mesitelanija (Mediterranean Sea) la jan li tawa kepeken tomo tawa telo li esun. ma tomo Penesija en ma tomo Senopa (Genova) en ma tomo Pisa (Pisa) li kama suli. jan li esun e namako en len pipi en kiwen pona tan ma pi suno kama. nimi li esun Lepanto (Levant Trade). ma tomo Milano (Millan) en ma Pilense (Firenze) li lon poka nena. taso ona tu li kama suli kin tan ni: lon ma ona la jan li pali e len li esun e mani. esun li mute lon ma Elopa suli kin. ma tomo Lupe (Lübeck) en ma tomo Hanpu (Hamburg) en ma tomo Pemen (Bremen) la jan li esun e moku pi telo suli e palisa kasi e pan. ma tomo ona li lon ma Tosi lete. ma tomo Kan (Ghent) en ma tomo Pusu (Bruges) lon ma Panto (Flanders) la jan li esun e len mute. ma Inli li pali e sinpin soweli mute li pana e ona tawa ma Panto. nasin tan ma Elopa lete tawa ma lon poka pi telo suli Mesitelanija la jan mute li tawa. ma tomo Sanpanu (Champagne) lon ma Kanse en ma tomo Nunpe (Nurnberg) lon ma Tosi seli en ma tomo Opu (Augsburg) lon ma Tosi seli kin li lon poka pi nasin suli. tenpo pini la jan li pali e ma tomo lon poka pi tomo pi nasin sewi. taso lon ma Itali la jan pi ma tomo li kama jo e wawa li weka e wawa pi nasin sewi li lawa e ona sama. lon ma Tosi la jan pi ma tomo li kama e ni : jan lawa li pana e wawa tawa ona. ma tomo wawa li pali e kulupu. lon ma Itali la kulupu Lonpasija (Lombardi) li lon. lon ma Tosi la kulupu Ansa (Hanse) li lon.
jan pi ma tomo
ma tomo la jan lawa wawa li ala. tenpo la jan lon ma pan li weka li kama tawa ma tomo tan ni : jan lawa wawa mute li lon ma pan. jan li lon ma tomo lon tenpo sike wan la ona li kama jan pi ma tomo li weka e wawa pi jan lawa pi ma pan lon ma Tosi.
ma tomo la jan esun li pali e kulupu. ni li kulupu Ki (guild) pi jan esun. jan pali li wile utala e kulupu Ki pi jan esun. tan ni la ona mute li pali e kulupu Ki pi jan pali. ona li utala li kama jo e wawa lawa lon ma tomo. utala ni li utala Sun (Zunft). jan lawa pi jan pali taso li ken lon insa pi kulupu Ki pi jan pali. ona li lawa e ale. jan li lon kulupu Ki ala la ona li ken ala pali. tan ni la utala pona li kama ala. ike li awen. jan tomo Puka (Fugger) li pana e mani mute li wawa e jan lawa pi ma Tosi. tan jan tomo Mesisi (Medici) la jan lawa pi nasin sewi li kama.
以上、固有名詞の英註部を除き1183語でした。あと817語です。